Những năm qua, tệ nạn ma tuý ở Việt Nam vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp và có xu hướng gia tăng cùng với việc xuất hiện nhiều loại ma tuý mới, ma tuý đã trở thành một hiểm hoạ lớn đối với toàn xã hội, đe doạ trực tiếp tới cuộc sống của mỗi con người, cộng đồng xã hội. Ma tuý làm huỷ hoại sức khoẻ dẫn đến mất khả năng lao động, suy thoái nòi giống, phẩm giá con người, phá hoại hạnh phúc gia đình, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an toàn xã hội và an ninh quốc gia. Theo báo cáo của Ủy ban quốc gia về phòng chống AIDS và tệ nạn ma tuý, mại dâm thì có tới 70% các vụ án hình sự liên quan đến ma tuý và người nghiện ma tuý, hầu hết những vụ mất trật tự công cộng, đâm chém kinh hoàng liên quan tới người nghiện ma tuý. Đặc biệt ma tuý còn là nguyên nhân chính và trực tiếp dẫn đến tình trạng lây nhiễm HIV/AIDS - căn bệnh mà hiện nay chưa có thuốc chữa.
Vậy ma túy là gì? Nguyên nhân gây nghiện và nó có tác hại như thế nào đối với cá nhân, gia đình và xã hội?
Trước hết, ma túy là từ Hán Việt, với nghĩa: ma là “tê liệt” và túy là “say sưa”. Nói một cách khác bất kỳ chất nào khi dùng nó, người sử dụng có trạng thái hưng phấn và bị lệ thuộc vào chúng hay còn gọi là “nghiện”, cuối cùng bị tê liệt ý chí, hủy hoại cơ thể, đó là ma túy. Ma túy tồn tại ở nhiều dạng như tép, nước, bột, thuốc…và được sử dụng bằng nhiều hình thức: hút, chích, hít…
Tạm thời có thể chia ma túy thành 3 nhóm:
- Ma túy thiên nhiên: Thuốc phiện, Cần sa (bồ đà)
- Ma túy bán tổng hợp: Heroin
- Ma túy tổng hợp (Hóa học): Ecstasy (thuốc lắc)
Cùng với hàng trăm loại tân dược có khả năng gây nghiện nếu tùy tiện sử dụng (không có sự hướng dẫn của bác sĩ) như: Morphine, Immenoctal, Seconal, Diazepam, Seduxen...
Biến tướng của các loại ma túy
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc các bạn sinh viên dễ dàng sa vào con đường nghiện ngập ma túy. Một trong số đó xuất phát từ ý thức bản thân của các bạn. Ai cũng biết tuổi thanh niên là độ tuổi có hai nhu cầu học và chơi rất lớn và luôn ở tâm trạng tìm tòi, khám phá để khẳng định mình trước bạn bè. Do vậy, những sinh hoạt trong nhóm bạn bè rất dễ tác động đến các bạn, nhất là đối với những bạn nhẹ dạ, cả tin, hoặc hay đua đòi là những đối tượng rất dễ bị lôi kéo vào con đường ma túy.
Một khi đã vướng vào vòng vây của ma túy rồi thì tương lai của các bạn sẽ bị hủy hoại hoàn toàn. Trước hết là về mặt sức khỏe, ma túy gây ra các bệnh khôn lường cho cơ thể. Người nghiện sẽ bị hư hại niêm mạc mũi nếu dùng ma túy theo dạng hít, có khả năng ngưng thở đột ngột, gây nguy hiểm tính mạng. Còn dùng theo dạng hút thì cơ quan chịu ảnh hưởng là phổi. Phổi sẽ bị tổn thương nghiêm trọng, gây ung thư phổi, viêm đường hô hấp, nhiễm trùng phổi…Và nguy hiểm nhất là dùng ma túy dạng chích, đây là con đường ngắn nhất dẫn đến AIDS. Người tiêm đâu có biết rằng trên mũi kim là hàng vạn quả cầu gai gây căn bệnh thế kỉ hiểm nghèo, cứ thế họ truyền tay nhau tiêm chúng, đưa virus vào máu của mình. Ở những tụ điểm tiêm chích, họ còn pha thêm các chất bẩn gây áp-phê, hậu quả là các con nghiện phải cưa cụt tay chân hay nhiễm trùng máu. Ấy là chưa kể đến tình trạng bị chết do sốc thuốc.
Ma túy không những gây hại cho người dùng nó mà còn cho cả gia đình của họ, khiến họ bị mất dần khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình. Những gia đình có người nghiện ma túy bầu không khí lúc nào cũng ảm đạm, buồn khổ. Công việc làm ăn bị giảm sút do không được tín nhiệm. Nền kinh tế cũng theo đó mà suy sụp. Đối với các bạn sinh viên, độ tuổi còn đang ăn học thì lấy đâu ra tiền để thỏa mãn cơn nghiện? Từ chính gia đình các bạn chứ không đâu xa. Thậm chí khi lên cơn nghiện, một số bạn không từ bất kì một thủ đoạn nào kể cả trộm cắp, giết người cướp của để có tiền mua ma túy.
Hằng năm nhà nước ta đã phải tiêu tốn một khoản tiền không nhỏ để tổ chức các lực lượng phòng chống và giải quyết những thiệt hại do con nghiện gây ra. Mất tiền xây dựng các trại cải tạo, giáo dục, điều trị cho người nghiện. Một thiệt hại lớn khác mà ma túy gây ra cho nền kinh tế quốc gia là làm cho ngành du lịch bị giảm sút, các nhà đầu tư nước ngoài e ngại không dám đầu tư vào Việt Nam…
Hiểu rõ được những tác hại kể trên của ma túy, từ nhiều năm nay, trường Đại học Lạc Hồng với tư cách là một cơ sở giáo dục đào tạo lớn, có uy tín trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã có nhiều hoạt động thiết thực trong công tác phòng chống ma túy học đường.
Trong nhiều năm qua, song song với việc đào tạo kiến thức cho sinh viên, nhà trường còn thường xuyên tổ chức các buổi tuyên truyền giáo dục về tác hại của ma túy, cách phòng chống tệ nạn ma túy đến với toàn bộ cán bộ giảng viên và sinh viên trong trường. Điều này ít nhiều đã giúp cho mọi người có nhận thức đúng đắn về hiểm họa của tệ nạn ma túy, nhất là tác hại của các loại ma túy tổng hợp (Ma túy đá, thuốc lắc, cỏ Mỹ, bóng cười, tem giấy…), cần sa và các chất hướng thần mới; các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, về công tác phòng, chống ma tuý.
Một buổi tuyên truyền phòng chống ma túy tại trường Đại học Lạc Hồng.
Hưởng ứng “Tháng hành động phòng chống ma túy”, “Ngày Thế giới phòng chống ma túy” và “Ngày toàn dân phòng chống ma túy - 26/6”, tập thể sư phạm trường Đại học Lạc Hồng kiên quyết nói “KHÔNG” với ma túy, phát động hưởng ứng thông điệp của Liên hợp quốc nhân ngày Quốc tế phòng chống ma túy năm 2020 là: "Chung tay nói không với ma túy, vì chính bạn và cộng đồng" nhằm xây dựng một mái trường, một xã hội không có ma túy góp phần bảo vệ bản thân và cộng đồng.
Thanh Liêm